17 En İyi. Cevap Belirtisiz isim tamlaması açıklamalı örnekler: Tamlananın türünü, kime ya da neye özgü olduğunu bildirir. Misafir Odası, Kömür Sobası, Ev Terliği, Çiçek Saksısı Tamlananın neden yapıldığını belirtir. Kök Boyası, Biber Dolması, Gül Kurusu 6sınıf türkçe isim tamlamaları - Test. 1) kapının kolu a) belirtili isim tamlaması b) belirtisiz isim tamlaması c) zincirleme isim tamlaması 2) çay bardağının kolu a) belirtisiz isim tamlaması b) zincirleme isim tamlaması c) belirtili isim tamlaması 3) bahçenin duvarı a) belirtisiz isim tamlaması b) zincirleme isim Zincirleme İsim Tamlaması Örnekleri. Acımasız hayat – ın yorgun insanlar – ı ( burada acımasız ve yorgun sıfat görevinde. Hayatın insanları ise belirtili isim tamlamasıdır. ) İsim Tamlamaları konusunu tam olarak anlamak için bol bol soru çözümü yapmak da çok önemli. Kendi kaynaklarından sonra MEB Kazanım Testlerine Bazıcümlelerde isim tamlamasının tamlayanı düşer. Bu durumda tamlanan tek başına kullanılmış olur. Biz orada isim tamlaması olduğunun belki de farkında olmayız ancak isim tamlaması vardır. Örnekle açıklayacak olursak, “Kapısı açık kalmıştı.” Cümlesinde kapısı ifadesi bir isim tamlamasının tamlanan İsimsoylu kelimelerin sonuna gelerek, onları yüklem yapan eklere ek-fiil denir. Ek –fiil ekleri şunlardır: -dır, -idi, -imiş, -ise Ek-fiillerin iki temel görevi vardır: a) Basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı yapar. (-dır eki dışındakiler) Sev (i) yor du m. b) İsim ve isim soylu kelimelere gelerek onları yüklem yaparlar. cash. İki ismin bir kalıp oluşturarak, bir ismin aitlik bakımından daha belirgin olmasını sağlamak amacıyla başka bir isim tarafından tamamlamasıdır. Tamlayan Ekleri -ın, -in, -un, -ün Tamlanan Ekleri -ı, -i, -u, -ü İsim tamalmaları 3 tanedir 1 Belirtili İsim Tamlaması 2 Belirtisiz İsim Tamlaması 3 Zincirleme İsim Tamlaması Not İsim tamlaması olması için İsim +isim olmalı, İsim +fiil isim tamlaması olmaz Adı üstünde isim tamlaması ikisi de isim olmalı. Not İsim tamlamasında birinci isme tamlayan ikinci isme tamlanan denir. Yani isim tamlaması Tamlayan+Tamlanan 1BELİRTİLİ İSİM TAMLAMASI Tamlayan ve tamlananın ek aldığı isim tamlamasıdır. Yani, Tamlayan+ek-Tamlanan+ek Okul+un Kapı+sı Duvar+ın Boya+sı Ev+in ön+ü Çocuğk + un kalbp + i Rüzgar +ın şiddet +i 2 BELİRTİSİZ İSİM TAMLAMASI Tamlayanın ek almadığı isim tamlamasıdır Tamlayan Tamlanan + ek Sokak çocuğk+u Bilgisayar masa+sı Televizyon kumanda+sı Top saha+sı Tenis masa+sı Duvar saat+i 3ZİNCİRLEME İSİM TAMLAMASI En az üç ismin bir araya gelerek oluşturdukları isim tamlamalarıdır. Tamlayan ve tamlanan kendi içerisinde ayrı bir tamlama oluşturabilir. Okul öğrenci+si+nin sırt çanta+sı Okul öğrencisi 1. tamlama öğrencisinin çantası 2. tamlama Sırt çantası 3 . tamlama hepsi birleştiği zaman zincirleme isim tamlamasını oluşturur. Sabahın güneş+i+nin reng+i sabahın güneşi 1 tamlama Güneşinin rengi 2. tamlama iki tamlama birleştiğinden zincirleme isim tamlamasıdır. İsim tamlaması Ad Takımı Nedir Hakkında Kısaca Bilgi İsim tamlaması Ad Takımı Nedir Hakkında Kısaca BilgiBelirtili Ad TamlamasıBelirtisiz Ad TamlamasıZincirleme Ad TamlamasıİSİM TAMLAMASI TEST SORU ÇÖZÜMLERİCümle içinde bahsettiğimiz varlığın veya kavramın daha iyi anlaşılmasını sağlamak için varlığın isminin önüne onu açıklayacak anlamını tamamlayacak başka isimler getiririz. Bu şekilde iki veya daha fazla ismin yeni bir anlamı karşılamak için bir araya gelerek oluşturdukları kelime gruplarına isim tamlaması denir. İsim tamlamaları belirtili isim tamlaması , belirtisiz isim tamlaması ve zincirleme isim tamlaması olmak üzere üçe ayrılır. Belirtili Ad Tamlaması isimin daha önce hakkında konuşulan, düşünülen, bilinen belirli bir varlık olduğunu gösteren ad tamlaması çeşididir. varlığın bir şeye ait olduğunu veya bir şeyin ekipmanı, parçası uzvu olduğunu göstermek için kullanılır. Belirtili isim tamlamasında ilk sözcük tamamlayan -ın ekini, ikinci sözcük tamamlanan -ı ekini alır. Birden gelip size “Düğme koptu.” dediğimde hangi düğmeden bahsettiğim anlayamazsınız ve muhtemelen hangi düğme koptu diye sorarsınız. Oysa ceketin düğmesi koptu dediğimde hangi düğmeden bahsettiğim daha iyi anlaşılır .ceket kelimesi düğme kelimesinin anlamını tamamlamış olur. Ceketin düğmesi koptu ifadesinde ceketin kime ait olduğu belirsiz bu anlamı vermek için yine belirtili isim tamlamalarını kullanırız. Ahmet’in ceketinin düğmesi deriz. Böylece hangi düğmeden bahsettimiz daha da açıklık kazanır. Belirtili isim tamlamaları akrabalık, yer, zaman anlamları vermek için de kullanılabilir sabahın körü > Zaman Ahmetin teyzesi. > akrabalık Salonun ortası.>yer Belirtisiz Ad Tamlaması Konuşucu ve dinleyici tarafından bilinmeyen , herhangi bir varlığı karşılayan tamlamalardır. ilk sözcük ek almaz ikinci sözcük -I eki alır. Bir varlığın veya kavramın başka bir varlığın çeşiti, türü olduğunu göstermek için kulanılır. Ceket düğmesi dediğimde bir düğme çeşitinden bahsettiğim anlaşılır. Bundan başka gömlek düğmesi, pantolon düğmesi gibi farklı düğme çeşitleri vardır. Yine masanın çeşitlerini belirtisiz isim tamlamaları ile gösterelim Öğretmen masası, çalışma masası, yemek masası, bilgisayar masası gibi farklı masa çeşitlerinini sayabiliriz. Ayrıca belirtisiz isim tamlaması, marka veya kurum isimlerini göstermek için kullanılır. “Elif eczanesi” denildiğinde bir eczanenin ismidir. “Elifin eczanesi” dediğimiz zaman ise eczanenin elife ait olduğu anlamı çıkar. Zincirleme Ad Tamlaması Bir isim tamlaması başka bir isin tamlamasının içinde kullanılabilir ya da başka bir tamlamanın tamamlayanı veya tamamlananı olarak zincirleme isim tamlaması oluşturabilir. “Ahmet’in ceketinin düğmesi” örneğinde olduğu gibi ikiden fazla isin birleşerek zincirleme tamlamalar oluşturabilirler. İsim tamlamaları kaç isimden oluşursa oluşsun bir varlığı karşılar. “Evin kapısının zili” ifadesinde esas olan zildir. Diğer isimler zil isminin daha anlaşılır olması için anlamını tamamlar. isim tamlaması temelde tek varlığı karşıladığı için bir ismin girdiği tüm durumlara girer “Ayşe’nin kalemi” tamlaması Ayşe’nin kalemine benziyor. Ayşe’nin kaleminden aldım. Ayşe’nin kalemini aldım . İfadelerinde hal eklerini almıştır. Ayşe’nin kalemleri kayıp. Cümlesinde çoğul eki almıştır. BAŞKA BİR KAYNAK İyelik eki almış bir ismin bir başka isimle tamamlandığı kelime grubudur. İsim tamlamalarında tamlamayı oluşturan isimler birbirini İyelik, tür ve nitelik bakımlarından tamamlamaktadır. Örneğin, “yazı tahtası, incir ağacı, Yusuf Kıssası, Ankara Kalesi, otobüs durağı, benim şarkım, çiçek kokusu, babamın bıyığı, yolun sonu” tamlamalarında olduğu gibi, isim i tamlamalarında birinci isim unsuru tamlayan belirten, İkincisi ise tamlanan belirtilen’dır. Örnekler bizim ülkümüz tamlayan tamlanan sevda şiiri tamlayan tamlanan aşkın acısı tamlayan tamlanan a Belirtili İsim Grubu Belirtili İsim Tamlaması Tamlayan ilgi eki ve tamlanan iyelik eki almışsa bu tür tamlamalara “belirtili isim tamlaması” denir. “Ahmet’in babası, şiirin güzeli” tamlamalarında olduğu gibi. Örnekler okulun bahçesi tamlayan tamlanan dağın zirvesi tamlayan tamlanan Not Belirtili isim tamlamalarında sıfat unsuru, tamlayan veya tamlanandan önce getirilebilir. Bu durumda anlam, sıfatın getirildiği yere göre değişir. Sıfat, tamlayandan önce getirilmişse tamlamayanı niteler. Sıfat, tamlayan ile tamlanan arasına getirilirse tamlananı niteler. Bu durumlarda iç içe geçmiş iki tamlama görülür. Örnekler güzel kadının hayali Güzel sıfatı, kadını nitelemiştir. Güzel kadın ibaresi tamlayan tamlanan ise, bir sıfat tamlamasıdır. kadının güzel hayali Güzel sıfatı, hayali nitelemiştir. Güzel hayal ibaresi tamlayan tamlanan ise, bir sıfat tamlamasıdır. Not Belirtili isim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan birden fazla sözcükten oluşabilir. Tamlayan ve tamlanan sıfat veya isim gruplarından oluşabilir. Örnek mavi göklerin bevaz ve kızıl süsü tamlayan sıfat tamlaması şeklinde tamlanan sıfat tamlaması şeklinde şirket sahibinin yeni emeli tamlayan belirtili isim tamlaması şeklinde tamlanan sıfat tamlaması şeklinde b Belirtisiz İsim Grubu Belirtisiz İsim Tamlaması Tamlayan durumdaki isim eksiz, tamlanan ise iyelik eki almış durumda ise bu tür tamlamalara “belirtisiz isim tamlaması” denir. Örnekler okul bahçesi tamlayan tamlanan Karatekin Üniversitesi tamlayan tamlanan ezan sesi tamlayan tamlanan Not Belirtisiz isim tamlamalarını oluşturan unsurlar arasındaki sürekli ve kuvvetli ilişki olması nedeniyle tamlayanla tamlanan arasına bir başka unsur girmez. Bu yüzden “Kırıkkale eski valisi, devlet eski bakanı, ziraat yüksek mühendisi, Millî Eğitim eski bakanı” gibi kullanımlar yanlıştır. Sıfat unsuru, belirtisiz isim tamlamalarında tamlayandan önce gelmelidir Tamlamaya gelen sıfat, sadece tamlayanı değil tamlamanın tümünü nitelediği için “eski Kırıkkale valisi, eski devlet bakanı, yüksek ziraat mühendisi, eski Millî Eğitim bakanı” gibi kullanımlarda bir yanlışlık söz konusu olamaz. İsim Tamlamaları Ad Tamlaması Konu Anlatımı Türk dili, Tuz Gölü, Ankara şehri gibi tamlamalar şekil bakımından belirtisiz isim i tamlaması olduğu hâlde anlam bakımından belirtilidir. Reisicumhur cumhurbaşkanı, gayrisafı gibi kelimeler, Farsça tamlama kurallarıyla dilimize giren isim tamlamalarına örnek olarak verilebilir. Bu tamlamalarda tamlanan önce, tamlayan sonra gelmiştir. Darülmuallimin erkek öğretmen okulu, darülfünunbilgi evi, üni-versite, beynelmilel milletler arası gibi Arapça dil kurallarıyla oluşturulmuş tamlamalar da dilimizde kullanılmaktadır. Bu tamlamalarda yine tamlanan önce, tamlayan sonra gelmiştir. “Yüzbaşı, hanımeli, yayınevi, aslanağzı” gibi bazı birleşik kelimeler belirtisiz isim tamlaması yapısıyla türetilmiştir. “Topkapı, Demirtepe, Galatasaray, Beşiktaş, Fenerbahçe, Keçiören” gibi kelimeler belirtisiz isim tamlamasıyla kurulmalarına rağmen tamlanan eki, yani iyelik eki, kullanım sıklığı dolayısıyla düşmüştür. Bu durum bir dil yanlışı gibi görünse de bu yapı¬lar benimsenmiştir. Ancak, bu tür kullanımları yaygınlaştırma gayretleri dilimize zarar vermektedir. Örneğin, şu kullanımlar kesinlikle yanlıştır tavuk döner, erkek ayakkabı, bayan giyim vb. İSİM TAMLAMASI TEST SORU ÇÖZÜMLERİ Aşağıdakilerin hangisinde ad tamlaması yoktur? A. Aşk, duyguların en güzel şiiridir. B. Yaşamın en güzel noktasında durmuşuz. C. Gelecek ay kiraz festivali yapılacak. D. Düşüncesi bile onu mahvediyordu. E. Adamın öfkesi az sonra yatışmıştı. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili tamlama, diğerlerinden farklıdır? A. Haziranın son günleri olmasına rağmen sıcaklar henüz başlamamıştı. B. Manavdaki kadın çocuğa, Adana karpuzu var mı, diye seslendi. C. Önümüzdeki arabanın ışığını fark edemeyince az kalsın çarpıyorduk. D. Öylece yanında yatıyor, oğlunun yanaklarını ve saçlarını okşayarak. E. Biraz sonra yorgunluğun etkisiyle derin bir uykuya dalıp uyudu. I. Yaz tatilinde hep beraber arkadaşının köyüne gittiler II. Bahçe duvarları düzgün bir biçimde çevrilmişti. III. Bu konuda akılcı düşünceleri ile ön plana çıkıyor. IV. Kötü alışkanlıklarımı değiştirmem gerekiyor. V. Bilim adamları bu çabaları ile tarihe geçecekti. Yukarıda numaralandırılmış cümlelerde altı çizili tamlamalardan hangileri farklı türde bir tamlamadır? A I. ve II. B II. ve III. C III. ve V. D III. ve IV. E IV. ve V Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması yoktur? A. Çalışma, doğanın anasıdır; mutlak bir dinlenme ölüm demektir. B. Batı’da düşünme ve öğrenme kilisenin tekelindeydi. C. Ağacın gölgesinde dinlenmeye başladığında öğlen olmuştu. D. Asıl sorun, sorunun kaynağını bilmiyor olmamızdır. E. Haftaya mahalleden çocukluk arkadaşlarımla buluşacağım. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması sayısı en azdır? A. Ses sanatçısına, şarkıların birini de benim için söyle, diyordu. B. Büyük insanların idealleri, sıradan insanların hevesleri vardır. C. Seyircilerin arasında derin nefes alarak bir şeyler anlatıyordu. D. Kapının önünden tatile çıkacak komşuların sesi geliyordu. E. Kardeşinin evine doğru giderken maç sonuçlarını öğrendi. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme isim ad tamlaması vardır? A. Yalnız sanat serüvenimiz değil, hayat serüvenimiz de iç içe durumlar yaşamıştı. B. Güneşi kaybettim diye gözlerini kapama; yıldızların ışığını da göremezsin. C. Bir iki yudum suyu kenetlenmiş çenelerinin arasından akıtabildiklerinde kadıncağız kendine gelebildi. D. Gözlerimizin şekli ve rengi ne olursa olsun gözyaşlarımızın rengi aynıdır. E. Edebiyatla resmin farkı yüzünden masa imgesinin bütünü bir anda serilmiyor önümüze. Belirtili ad tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına sözcükler girebilir. Buna göre aşağıdaki seçeneklerin hangisinde arasına başka bir ad tamlaması girmiş bir belirtili ad tamlaması vardır? A. Haziranın son günleri olmasına rağmen sıcaklar henüz yakmaya başlamamış, meyveler dallarında kurumamıştı. B. Öğrencilerin son durumları ile ilgili olarak veli görüşmeleri yapıldı. C. Okul yıllığında bütün öğretmenlerin ve öğrencilerin onun hakkındaki sözleri vardı. D. İnsanın yufka yüreği, kaç yaşında olursa olsun ancak ona açılan yüreğe karşılık verir. E. Affetmenin bu kötü yanını sadece bugün değil, geçmişte de keşfeden büyükler çıkmıştır. Postmodernizm Ek Fiiller Ek Eylemler » Zincirleme İsim Tamlaması Nedir Örnekler hakkında bilgi kısaca. İsim tamlamalarının birleşimi şeklinde oluşan isim tamlaması, zincirleme isim tamlaması olarak anılır. Bu da bir zincirleme isim tamlamasında en az üç adet isim var demektir. Zincirleme isim tamlaması nedir hakkında örnekler maddeler halinde şu şekilde sıralanabilir – Annemin elbise dolabı. – Okulun ders kitabı. – Yaşlılık zamanının dinginliği. – Arkadaşımın babasının arabası. – Odasının dolabının kulbu. – Hava kirliliğinin rahatsızlığı. – Hayvanların yaşama sevinci. Bilindiği gibi isim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan ögeleri vardır. Bu tamlayan ve tamlananlardan biri veya hepsi sıfat alabilir. Zincirleme isim tamlamaları en çok böyle araya sıfat almış veya tamlayanı sıfat almış isim tamlamaları ile karıştırılır. Zincirleme isim tamlaması olmayan, sadece tamlayanın veya tamlananın sıfat aldığı normal isim tamlamaları örneklerini aşağıda görebilirsiniz – Güzel kızın gözleri. – Dozerin yüksek sesi. – Lezzetli yemeğin sosu. – Zor dersin kolay konuları. Zincirleme İsim Tamlaması İle İlgili Örnekler Hakkında Yorum Yapabilirsiniz. Öncelikle isim tamlaması nedir konusunu anlatarak başlayalım. Tek bir kelimenin anlatamadığı, yetersiz kaldığı durumlarda en az iki isimden oluşan kelime gruplarına isim tamlaması diyoruz. Örneğin aşağıda görülen resimdeki nesneyi tek bir kelime ile tarif ederek "düğme" dersek anlatımımız çok yetersiz olur. Resimde anlatmak istediğimiz ceketin düğmesidir. İşte buna isim tamlaması demekteyiz. En az iki tane ismin oluşturduğu isim tamlamalarında birinci isim “tamlayan” ikinci isim ise “tamlanan” olarak ifade edilir. Örneğimizde ise tamlayan ceket, tamlanan ise düğmedir. isim tamlamaları kaça ayrılır nelerdir? isim tamlamaları 4'e ayrılır. 1-Belirtili İsim Tamlamaları2-Belirtisiz İsim Tamlamaları3-Takısız İsim Tamlamaları4-Zincirleme İsim Tamlamaları 1 Belirtili isim tamlaması özellikleri Kitabi olarak anlatmak istersek tanımı "Her iki isim de tamlama eklerini almış olması yani birinci isim tamlayan ekini ın, in, un, ün, ikinci isim de tamlanan ekini ı, i, u, ü alması gerekir." Ancak basit olarak ele alırsak yükleme neyi sorusunu sorduğumuzda cevap veren kelimedir. Örneğin Arabayı yıkadı Neyi yıkadı? Arabayı Burada dikkat etmemiz gereken belirtili isim tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına bir veya birden fazla sözcük girebilir. Örnek "Defterin yırtık sayfası" Burada tamlayan "defterin", tamlanan ise "sayfası" dır. 2 Belirtisiz isim tamlaması özellikleri Sadece tamlananın 2. ismin ek aldığı -ı, -i, -u, -ü iyelik ekleri, tamlayanın 1. ismin ek almadığı -ın, -in, un, ün ilgi hali ekleri isim tamlamalarıdır. Örnek Matematik Öğretmeni Belirtisiz isim tamlamasını basit olarak anlatmak istersek yükleme ne sorusunu sorduğumuzda cevap veren kelimedir. Örneğin Matematik öğretmeni Ne öğretmeni? Matematik 3 Takısız isim tamlaması özellikleri Hem tamlayanın hem de tamlananın hiçbir tamlama ekini almadığı durumlara “takısız isim tamlaması” denilmektedir. Örneğin Tahta Sıra, Yün atkı Takısız isim tamlamasını da basit bir şekilde anlatmak istersek tamlayandan sonra “-den, -dan yapılmış” ifadesini kullanarak sağlama yapabilirsiniz. Örnek Tahtadan yapılmış sıra, Yünden yapılmış atkı 4 Zincirleme isim tamlaması özellikleri Diğer konularda ki gibi kitabi anlatım ile başlayalım. "en az üç ismin birbirini tamlama kuralları çerçevesinde tamamlayarak, bir varlık ya da kavramı karşılar hale gelmesidir". Yine basit bir şekilde anlatmak istersek formüllerimiz Belirtili isim tamlaması + nın + isim + ı = Z. isim tamlaması Seçil'in babasının elbisesi Belirtisiz isim tamlaması + nın + isim + ı = Z. isim tamlaması Elma ağacının güzelliği Takısız isim tamlaması + nın + isim + i = Z. isim tamlaması Yeni elbisenin kokusu Konuyu daha iyi kavrayabilmek için "Türkçe Soruları" kategorimizde bulunan belirtili belirtisiz isim tamlamaları soru örneklerini çözebilirsiniz. Hepsi detaylı anlatılarak çözülmüştür.

zincirleme isim tamlaması örnekleri kısa